Historia filmu

Koniec roku 1892 lub początek 1893… Thomas Alva Edison po wielu mniej lub bardziej udanych próbach buduje w końcu kinetoskop. Jest to urządzanie umożliwiające jednej osobie obejrzenie ruchomych obrazów. Pierwszym filmem jaki został nakręcony do kinetoskopu nosił tytuł Kichanie Freda Ott i trwał około pięciu sekund.

Gdyby nie wynalazek Edisona, prawdopodobnie dwaj francuzi - Louis i August Lumière nigdy nie stworzyliby kinematografu, który umożliwiał jednoczesne oglądanie wyświetlanego obrazu większej ilości osób. Słowo kinematograf składa się z dwóch greckich słów: kinematos – ruch, gráphein – pisać. Oficjalna data opatentowania tego wynalazku to 12 luty 1895 roku. Już 28 grudnia odbyła się pierwsza publiczna projekcja w mieszczącym się w Paryżu Salonie Indyjskim Grand Cafe. Wyświetlono wówczas kilka filmów, wśród których znalazło się słynne Wyjście robotników z fabryki. Ten dzień oficjalnie został uznany za początek kina, a tym samym za symboliczny moment narodzin dziesiątej muzy.

Rzecz jasna wszystkie te filmy, jak również i wiele następnych, było filmami niemymi. Ten stan rzeczy – w co trudno uwierzyć w dzisiejszych czasach – trwał trzydzieści dwa lata! Dopiero w 1927 roku (dokładna data to 6 października) pokazano film dźwiękowy. Był to Śpiewak jazzbandu, czyli największe dzieło braci Warnerów. Warto w tym miejscu zatrzymać się i zgłębić historię owych braci. Albert, Sam i Harry to żydowscy emigranci, którzy uciekli przed zaborem rosyjskim z ziem polskich. Założyli wspólnie firmę Warner Bros, która z czasem stałą się jednym z największych na świecie dystrybutorów filmowych. Jedyną realną konkurencję stanowi dla nich firma Walta Disneya.

Kolejnym milowym krokiem dla branży filmowej było wprowadzenie koloru do smutnych, czarno-białych produkcji. Pierwszym polskim filmem zrealizowanym w ten sposób była amatorska produkcja, zatytułowana Piękno księstwa łowickiego (1937 rok). Film ten został zrealizowany na wąskiej taśmie i otrzymał ponoć nawet jakieś nagrody (brak szczegółowych danych), ale niestety – nie zachował się żaden jego egzemplarz. Jeżeli chodzi o filmy zagraniczne, to ciężko dokładnie wskazać pierwszy film zrealizowany w kolorze. Wynika to z tego faktu, że już nawet obraz Annabelle's Butterfly Dance nakręcony w 1894 r. został jakiś rok później pomalowany przez samego Edisona i wyświetlany w kinach. W każdym razie przyjęło się, że jedne z pierwszych produkcji kręconych na taśmach kolorowych zrealizował Walt Disney i były to krótkie filmy animowane. Było to gdzieś około roku 1925.

Gatunków filmowych istnieje obecnie około sześćdziesięciu; przy założeniu, że osobno liczy się na przykład komedia dokumentalna i komedia kryminalna. Najpopularniejsze w dzisiejszych czasach podstawowe gatunki to między innymi: akcja, sensacja, dramat, komedia, fantasy, thriller, film erotyczny. Co do gatunku tych produkcji, które pojawiły się jako pierwsze, to z oczywistych powodów były to głównie filmy krótkometrażowe, nieme i najczęściej dokumentalne.

Kino nieustannie się rozwija i chociaż już raczej nie doświadczymy takich rewolucji jakimi kiedyś było wprowadzenie dźwięku czy koloru, to filmowcy wciąż potrafią nas zaskoczyć. Taka sztuka udała się Jamesowi Cameronowi, który swoim najnowszym dziełem – Avatarem – pokazał światu, że jest prawdziwym mistrzem filmowego fachu. Pierwsze filmy w technologii realizowano już w latach 20., ale to dopiero Cameron zaprojektował specjalne kamery, dzięki którym wspomniany już Avatar jest filmem naprawdę perfekcyjnie zrealizowanym. Wciąż jest to jednak efekt trójwymiarowości wymagający od nas stosowana okularów. Co przyniesie przyszłość – zobaczymy, a raczej: obejrzymy.

Filmy fascynują mnie już od kilku lat. Uważam, że są one jedną z najwspanialszych form sztuki i każdy powinien zapoznać się przynajmniej z kilkoma pozycjami, aby mógł być na bieżąco z tą dziedziną sztuki i mieć przynajmniej minimalny, własny pogląd na kino. Bez tego bowiem ciężko jest posiadać własne zdanie i łatwo ulec opiniom różnym recenzentom oraz krytykom filmowym, którzy wcale nie muszą mieć racji. W końcu nawet recenzje filmów są najczęściej obiektywne.

Tekst autorstwa Agaty Hrebień